İmmünizasyon (immunization) yahut aşılama, uygulanan kişinin bulaşıcı bir etkene maruz kalması durumunda hasta olmasını engelleyecek bir koruyucu bağışıklık sistemi yaratma tekniğine verilen isimdir. Oldukça güvenli ürünler olan aşılar özellikle çocuklar arasında yaygın ve ölümcül olabilen hastalıklara karşı direnç sağlarlar. İmmünizasyon programlarındaki esas gaye; özellikle çocuk ve bebeklerde ortaya çıkan aşı ile önlenebilecek hastalıkların önüne geçmek, ayrıca bu hastalıkların sebep olduğu ölüm ve yaralanmaları engellemektir. Tıbbî faydalarına ilaveten; ekonomik ve sosyal faydalar da aşılama programlarının başarısı olarak görülmelidir.
İmmünizasyon, Dünya Sağlık Örgütü tarafından halk sağlığıyla ilgili en önemli ve uygun maliyetli girişim olarak nitelendirilmiştir. Aşılamanın bir sonucu olarak hastalık oranları çarpıcı bir biçimde azalmıştır. Bilhassa 1924-1944 yılları arasında büyük salgınlara ve ölümlere sebep olan çiçek hastalığı geliştirilen aşılar sayesinde 1977 yılında tamamen yok olmuştur. Hastalığın yok olması sebebiyle aşı uygulamaları 1980 yılında durdurulmuştur. Hakeza oldukça önemli bir çocukluk çağı hastalığı olan polio (çocuk felci) Türkiye’de yok derecesinde azaltılmıştır. 1988’de dünya çapında 350.000 olan vaka sayısı 2017’de 22’ye inmiştir. Ülkemizin son çocuk felci vakası ise 1998 yılının kasım ayında görülmüştür. Bu birçok milletin göç yolundaki Türkiye için dahi büyük bir aşılama programı başarısıdır. Avrupa Birliği, WHO tarafından “Poliodan arındırılmış bölge” sertifikası almıştır. Bu sertifika, Halk Sağlığı Genel Direktörlüğü ofisinde bir gurur kaynağı olarak sergilenmektedir.
Ülkemizdeki kızamık vakası sayısı 2001 yılında 30.509 iken, bu rakam tesirli bir kızamık aşı programının neticesi olarak 2017’de 84’e inmiştir.
Bu, bir kızamık komplikasyonu olan Subakut Sklerozan Panensefalit (SSPE) için önemlidir. SSPE, kötü, felç edici bir hastalıktır. 2010’dan beri bu hastalıkta da çarpıcı bir düşüş oldu.
Bir diğer başarılı koruyucu sağlık örneği ise tetanoz aşılama programıdır. Maternal ve neonatal tetanoz Dünya Sağlık Örgütü’nün ilanı uyarınca 24 Nisan 2009 itibariyle Türkiye’den silinmiştir. 2017 yılı dahilinde yetişkinler arasında 25 vaka görülmüş ve bunlardan 2’si ölümle neticenlenmiştir. Tüm vakalar aşı uygulanmayan bireylerde görülmüştür.
Efektif ve yüksek derecede kapsayıcı aşı programları sayesinde, yayılmacı pnömoksik hastalıklar ve haemophilus influenzae enfeksiyonu, kaynaklı Hepatit A-B, boğmaca, menenjit, sepsis ve bekteremi ile şu çiçeği, kabakulak ve kızamıkçık hastalıkları büyük ölçüde azalmıştır.
Türkiye’de, aşılama programımızdaki tüm aşılar ücretsizdir. Aşılama takvimi ve aşılar, sağlık bakanlığıyla koordineli olarak İmmünizasyon Bilimsel Danışmanlık Dairesi tarafından belirlenir. Göçmenler de aynı programdan tıpkı Türk vatandaşları gibi yararlanabilirler.
Diğer makalemizde, göçmenler -özellikle de geçici koruma altındaki Suriyeliler için immünizasyonu tartışacağız. Lütfen göçmenlerin sağlık durumu hakkında soru sormaktan çekinmeyiniz. Ayrıca yorum yaparak fikrinizi de belirtebilirsiniz. Çevrenizde tıbbî bakıma ihtiyaç duyan bir göçmen görüyor musunuz? Ülkenizin göçmen sağlığı politikaları hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizin yorumlarınız bize yeni gönderiler üretmek için rehberlik edecektir. Okuduğunuz için teşekkürler.
Kaynaklar
- https://www.gettyimages.com/detail/photo/getting-vaccinated-royalty-free-image/647424684?adppop huup=true
- T.C sağlık bakanlığı arşivi
- asi.saglik.gov.tr
- https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/haberler/genel-m%C3%BCd%C3%BCr%C3%BCm%C3%BCz-do%C3%A7-dr-fatih-kara,-urfa-b%C3%B6lgesindeki-a%C5%9F%C4%B1lama-hizmetleri-ile-g%C3%B6%C3%A7menlere-verilen-sa%C4%9Fl%C4%B1k-hizmetlerini-yerinde-de%C4%9Ferlendirdi.html
